ارزیابی پتانسیل آسیب پذیری آب زیرزمینی با استفاده از روش های رگرسیون لجستیک و دراستیک در محیط gis (مطالعه موردی: دشت ساری-بهشهر)

تهیه نقشه پتانسیل آسیب پذیری آبخوان ها، یعنی مناطقی که امکان نفوذ و پخش آلاینده ها از سطح زمین به سیستم آب-های زیرزمینی وجود دارد، ابزار مدیریتی مناسبی جهت جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی می باشد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی پتانسیل آسیب پذیری آب های زیر زمینی ساری- بهشهر در استان مازندران، با استفاده از 2مدل دراستیک و رگرسیون لجستیک در محیط gis صورت گرفت. بدین منظور هفت پارامتر دراستیک (عمق آب زیرزمینی، تغذیه خالص، محیط اشباع، محیط خاک، توپوگرافی، محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیکی) با استفاده از توابع موجود در محیط gis تولید شدند. نتایج نشان داد که شاخص دراستیک برای کل منطقه مورد مطالعه بین 39 تا 175 متغیره بوده و 99/7 درصد از دشت در کلاس بدون خطر آلودگی، 96/24درصد در کلاس خیلی کم، 49/17 درصد در کلاس کم، 33/20 درصد در کلاس کم تا متوسط، 42/18درصد در کلاس متوسط تا زیاد ، 82/10درصد در کلاس زیاد قرار می گیرند.. نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن برای پارامترهای مدل با لایه نیترات نشان داد که پارامترهای عمق آب زیرزمینی، محیط خاک، توپوگرافی و تغذیه خالص موثرترین پارامترها در پتانسیل آسیب پذیری آب زیرزمینی در منطقه می باشند. بر اساس آمار نیترات مربوط به 83 چاه در منطقه مورد مطالعه که 59 چاه به عنوان چاه های آزمایشی به صورت کاملاً تصادفی جدا شده و 23چاه باقیمانده به عنوان چاه های آموزشی وارد تحلیل ها شدند. پس از انجام آنالیزهای رگرسیونی لجستیک گام به گام پیشرو، مهمترین فاکتورهای تأثیرگذار در پتانسیل آسیب پذیری که از لحاظ آماری معنی دار بودند، انتخاب گردیدند. براساس فاکتورهای بدست آمده (هفت پارامتر دراستیک)نقشه آسیب پذیری دشت ساری-بهشهر با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک نیز بدست آمد. در نهایت صحت سنجی دو مدل بکار گرفته شده در مطالعه حاضر با استفاده از ویژگی های عامل نسبی ((roc محاسبه شد. نتایج حاصل از آن نشان داد که دقت مدل دراستیک در ارزیابی پتانسیل آسیب پذیری آب های زیرزمینی در دشت ساری- بهشهر 71% و برای مدل رگرسیون لجستیک 86% می باشد که مناسب تر بودن مدل رگرسیون لجستیک جهت ارزیابی آسیب پذیری آب های زیرزمینی در دشت ساری- بهشهر را نشان می دهد. به طور کلی نتایج مدل دراستیک نشان داد که مناطق با خطر آلودگی متوسط تا زیاد در نواحی جنوبی و مناطق با خطر آلودگی کم در قسمت های شمالی دشت قرار دارند.